Wyrok zaoczny
Sądy podejmują różnorodne decyzje, z których najczęściej spotykane to nakazy zapłaty, postanowienia oraz wyroki.
Wyroki są typowe dla postępowań procesowych, natomiast postanowienia dotyczą postępowań nieprocesowych. Wśród tych form rozstrzygnięć możemy również spotkać wyroki zaoczne. No właśnie, kiedy sąd ma prawo wydać wyrok zaoczny i jakie procedury są związane z takim rozstrzygnięciem? Czy od wyroku zaocznego można się odwołać? Jak uchylić wyrok zaoczny?
Specyfika wyroku zaocznego
Wyroki zaoczne to decyzje podejmowane przez sąd w określonych, szczególnych okolicznościach. Aby sąd mógł wydać wyrok zaoczny, musi zostać spełniony szereg ściśle zdefiniowanych warunków, które są określone w Kodeksie postępowania cywilnego. Głównym założeniem wyroku zaocznego jest jego wydanie w sytuacji, gdy strona pozwana – mimo wezwania Sądu – nie składa odpowiedzi na pozew i nie angażuje się w przebieg procesu.
Warunki wydania wyroku zaocznego przez sąd
Sąd może zdecydować się na wydanie wyroku zaocznego podczas posiedzenia niejawnego. Jest to możliwe w sytuacji, gdy pozwany nie dostarczy odpowiedzi na pozew w ustalonym terminie – zazwyczaj jest to 14 dni, ale sąd może zarządzić, w wyjątkowych sytuacjach, termin dłuższy, na przykład 21 dni.
Sąd, w przypadku brak reakcji pozwanego na pozew, może przyjąć za prawdziwe twierdzenia zawarte przez powoda w pozwie, o ile nie budzą one wątpliwości co do ich prawdziwości i nie są próbą obejścia prawa. Może więc zdarzyć się sytuacja, że w wyroku zaocznym sąd orzeknie o oddaleniu powództwa w części, gdyż uzna na przykład, że prowizja zastrzeżona umową pożyczki nie wiąże pozwanego jako klauzula niedozwolona.
Konsekwencje wydania wyroku zaocznego
Wyrok zaoczny ma szczególne konsekwencje. Po jego wydaniu sąd zarządza doręczenie wyroku stronom procesu. Taki wyrok jest opatrzony klauzulą natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że roszczenie objęte wyrokiem może być egzekwowane bez oczekiwania na uprawomocnienie się wyroku.
Strona pozwana, po doręczeniu wyroku, może zdecydować, czy zaskarżyć wyrok. Ma na to 14 dni od momentu doręczenia wyroku zaocznego. Środkiem odwoławczym od wyroku zaocznego jest sprzeciw. Jest to więc podobna konstrukcja, jak sprzeciw od nakazu zapłaty. Różnicą jest jednak obowiązek opłaty sprzeciwu od wyroku zaocznego.
Ile kosztuje sprzeciw od wyroku zaocznego?
Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, opłata od sprzeciwu zaocznego stanowi połowę opłaty od pozwu – wierzyciel, składając pozew, musi zapłacić 5% wartości przedmiotu sporu. Przykładowo, jeśli dłużnik został pozwany o 4000 zł, to oplata za pozew wyniesie 200 zł, a opłata za sprzeciw zaoczny w takim przypadku wyniesie 100 zł. W sytuacji, gdy powodem jest bank, maksymalna opłata za sprzeciw od wyroku zaocznego nie może przekroczyć 1000 złotych.
Ważne jest, aby pamiętać, że wszelkie opłaty sądowe są wyrażane w pełnych złotych. Oznacza to, że kwotę naliczoną jako opłatę za sprzeciw, jeśli nie jest pełną liczbą złotych, należy zaokrąglić w górę do najbliższego pełnego złotego. Opłatę za sprzeciw od wyroku zaocznego należy uiścić dokonując wpłaty na rachunek bankowy sądu, bezpośrednio w kasie sądu, albo dołączać znak opłaty sądowej do sprzeciwu. Znak opłaty sądowej można zakupić na specjalnie dedykowanej do tego stronie internetowej www.oplaty.ms.gov.pl
Znaczenie wyroku zaocznego w kontekście kosztów procesowych
W kontekście wyroku zaocznego niezwykle istotna jest kwestia kosztów procesowych. Nawet w przypadku uchylenia takiego wyroku, to na pozwanym ciąży obowiązek pokrycia kosztów rozprawy zaocznej i sprzeciwu. Wyrok zaoczny stanowi pewnego rodzaju sankcję za bierną postawę pozwanego i ma służyć jako motywacja do aktywnego uczestnictwa w postępowaniu sądowym. Rozumienie tej zasady jest kluczowe dla osób zaangażowanych w procesy sądowe, ponieważ może to mieć istotny wpływ na ich decyzje i działania w trakcie postępowania. Oczywiście w sprzeciwie od wyroku zaocznego można opisać okoliczności, które uzasadniają uchylenie nadanej wyrokowi klauzuli wykonalności. Zdarza się bowiem, że sądy wydają takie wyroki, mimo wpływu odpowiedzi na pozew przed zaplanowaną rozprawą! Nie jest to oczywiście świadome działanie sądu, który chce uniemożliwić pozwanemu złożenie środka odwoławczego (dla niektórych bowiem zapłata 1000 zł może stać się zaporą nie przejścia, a sąd nie musi zwolnić takiej osoby z obowiązku zapłaty za pozew). W sądach pracują bowiem ludzie, którzy mogą się pomylić – ktoś na przykład mógł nie dopilnować swoich obowiązków i nie zwrócić uwagi na to, że odpowiedź na pozew została złożona w terminie.
Uchylamy wyrok zaoczny naszego klienta – dług znika!
Historia naszego klienta to jedna z wielu powtarzających się sytuacji. Brak reakcji w nakreślonym przez Sąd terminie doprowadza do wydania wyroku zaocznego. Tak też było w przypadku naszego klienta, który został pozwany przez spółkę Smart AI. O Smart AI pisaliśmy wielokrotnie na łamach naszego bloga – to firma, która skupuje niespłacone długi konsumenckie.
Nasz klient, z różnych przyczyn, nie zdołał zareagować na pozew w wyznaczonym czasie, co skutkowało wydaniem wyroku zaocznego na jego niekorzyść. W tej sytuacji podjęliśmy decyzję o złożeniu sprzeciwu od wyroku zaocznego, argumentując, że nasz klient miał ważne powody uniemożliwiające mu odpowiedź na czas, a także podkreślając, że roszczenie Smart AI było nieuzasadnione.
Po złożeniu sprzeciwu, pełnomocnik pozwanego aktywnie uczestniczył w dalszym postępowaniu, prezentując dowody i argumenty na rzecz naszego klienta.
Wygrywamy kolejny raz w sądzie
Ostatecznie po przeprowadzeniu ponownej oceny sprawy, sąd uchylił wyrok zaoczny. Uchylenie to nie tylko zwolniło naszego klienta z obowiązku zapłaty zasądzonej kwoty, ale również unieważniło klauzulę natychmiastowej wykonalności.
Nasze doświadczenie i zaangażowanie w sprawę naszego klienta po raz kolejny potwierdziły, że każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnego podejścia, a profesjonalna pomoc prawna może odmienić bieg wydarzeń na korzyść naszego dłużnika, mimo początkowych niepowodzeń!
