Komornik sądowy – jakie ma uprawnienia?
Komornicy w Polsce pełnią ważną funkcję w systemie prawnym i finansowym. Ich głównym zadaniem jest egzekwowanie wierzytelności na rzecz wierzycieli. Często zdarza się, że osoby zadłużone nie są w stanie uregulować swoich zobowiązań, co skutkuje zajęciem ich majątku – oczywiście w przypadku, gdy obrona procesowa nie odniesie skutku, lub gdy dłużnicy takiej nie podejmą. W takiej sytuacji istotne jest zrozumienie, ile pieniędzy może zabrać komornik, jakie prawa i obowiązki posiada wierzyciel, a także jakie ograniczenia nakłada na niego prawo. W tym artykule przedstawimy podstawowe informacje dotyczące działania komorników, procedur egzekucyjnych oraz wyjątków od reguł ogólnych. Pozwoli to na lepsze zrozumienie mechanizmów egzekucyjnych i ochrony majątkowej przed potencjalnymi zobowiązaniami.
Oczywiście, im więcej praktyki tym lepiej – nie chcemy zarzucać Cię kolejnymi przepisami, których zrozumienie może sprawić Ci trudność. Damy Ci praktycznie porady i wskazówki, jak zareagować na konkretne pismo od komornika. Dzięki poradom zamieszczonym w tym wpisie dowiesz się, czy istnieją inne, jak spłata, możliwości zakończenia egzekucji komorniczej.
Pismo od komornika
Komornik może wysłać do Ciebie list polecony. Może okazać się to dla Ciebie kompletnym zaskoczeniem. Przecież wszystkie długi zostały przez Ciebie spłacone, a od lat żaden wierzyciel nie upominał się o zaległą ratę. Masz jednak pewne wątpliwości. Kilka lat temu zawarłeś sporo umów pożyczkowych i być może o jakiejś zapomniałeś. Analiza pisma od komornika pozwoli Ci ustalić, co to za dług, kto jest wierzycielem i na podstawie jakiego tytułu komornik sądowy raczył do Ciebie napisać.
Wraz z zawiadomieniem o egzekucji komorniczej otrzymasz także kopię tytułu wykonawczego w postaci albo nakazu zapłaty, lub wydanego w sprawie wyroku.
Możliwym jest również sytuacja, w której komornik dołączy do pisma szereg dokumentów, które wskażą na to, że Twój pierwotny wierzyciel sprzedał dług do innej firmy.
Nakaz zapłaty da Ci wskazówki co do tego, jaki sąd wydał orzeczenie. Nazwa sądu zawsze znajduje się w treści pisma. Dowiesz się również, pod jaką sygnaturą sąd prowadził sprawę (znajdzie się ona również na zawiadomieniu o egzekucji).
Przykład:
Pani Ania dostała zawiadomienie od komornika. W treści zawiadomienia wskazano, że nakaz zapłaty wydał Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny. Komornik dołączył do zawiadomienia również kopię nakazu zapłaty. Pani Ania dowiedziała się więc, że podstawą egzekucji jest nakaz wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Dowiedziałeś się o nakazie zapłaty z zawiadomienia o egzekucji?
Być może dopiero na etapie postępowania egzekucyjnego dowiedziałeś się o tym, że jakiś sąd wydał nakaz zapłaty w sprawie, w której występowałeś w roli pozwanego. Do 7 listopada 2019 roku w polskim systemie prawnym istniała tak zwana „fikcja doręczenia”. Wystarczyło bowiem, że listonosz dwukrotnie awizował przesyłkę z nakazem zapłaty, a Ty nie odebrałeś pisma, gdyż nie zamieszkiwałeś pod adresem wskazanym w pozwie. W nowym stanie prawnym, nakazy, które zostały wydane przez e-sąd, zostaną uznane za doręczone, gdy dojdzie do dwukrotnej awizacji pod adresem wskazanym w rejestrze PESEL. Jeśli więc sąd sprawdzi, że adres wskazany przez powoda w pozwie to Twój adres zameldowania, to mimo braku odbioru zacznie biec termin na złożenie przez Ciebie sprzeciwu od nakazu zapłaty.
Jeśli sprawa toczy się przed sądem rejonowym, który jest właściwy ze względu na Twoje miejsce zamieszkania, a Ty nie odbierzesz kierowanej do Ciebie korespondencji – to sąd zobowiąże Twojego wierzyciela do doręczenia nakazu, lub odpisu pozwu, przez komornika sądowego. Gdyby komornikowi nie udało się ustalić Twojego prawidłowego adresu, to po dwóch miesiącach postępowanie sądowe zostanie zawieszone.
Na tym etapie można wstrzymać działania komornika
Jeśli o postępowaniu sądowym dowiedziałeś się dopiero z zawiadomienia od komornika, to w tym momencie istnieje szansa na to, że uda się umorzyć egzekucję. Wszystko zależy jednak od indywidualnej oceny Twojej sytuacji. Odezwij się do nas, a pomożemy Ci przejrzeć Twoje konta na portalach sądowych i sprawdzić, czy do jakiejś sprawy uda się wrócić. Możemy wzruszyć takie nakazy, które już zostały spłacone na drodze egzekucji komorniczej!
Egzekucja komornicza jest zasadna – co dalej?
Być może odebrałeś nakaz zapłaty i nie podjąłeś żadnych kroków. Tym samym nakaz zapłaty się uprawomocnił, a Ty nie masz już żadnych opcji na to, aby złożyć sprzeciw. Wierzyciel skierował sprawę do egzekucji, a komornik wysłał Ci zawiadomienie o wszczęciu egzekucji. Czy jest coś, co może uratować Twoje pieniądze? Co do zasady to tak. Może się bowiem okazać, że doszło do przedawnienia tytułu wykonawczego, lub też roszczenia odsetkowego wynikającego z wydanego nakazu zapłaty. O ile komornik ma obowiązek zbadania, czy tytuł wykonawczy jest przedawniony, tak ze względu na ogrom pracy kancelarii komorniczych może zdarzyć się, że komornik egzekwować będzie przedawniony tytuł.
Jeśli ustalisz, że egzekucja jest zasadna, to pozostaje Ci podjąć kroki, które umożliwią ochronę Twojego majątku
Na tym etapie możliwe są negocjacje z wierzycielem – niektóre fundusze sekurytyzacyjne idą na rękę dłużnikowi i wycofują wniosek złożony do komornika, płacąc również koszty egzekucji! Jeśli egzekucje z wierzycielem nie pójdą po Twojej myśli, możesz zawnioskować do komornika i ustalić warunki spłaty Twojego zobowiązania. Komornik, który powziął informację na temat tego, że nie posiadasz majątku i zarabiasz najniższą krajową, być może zgodzi się na płatności ratalne. Oczywiście komornik nie może samodzielnie decydować o tym, jak masz spłacać swoje zobowiązanie (to wierzyciel decyduje z jakich składników majątku ma być prowadzona egzekucja), ale zdarzają się sytuacje, że komornik zgadza się na zaproponowany sposób spłat.
Masz pieniądze na spłatę komornika? Dokonaj spłaty jak najszybciej
Zasada brzmi, że opłata egzekucyjna wynosi 10% od każdej kwoty, która przekazywana jest wierzycielowi. Jeśli jednak zdołasz spłacić cały swój dług w przeciągu miesiąca od daty wszczęcia egzekucji, taka opłata ulegnie obniżeniu.
Nie mieliśmy sypać tutaj na lewo i prawo przepisami, ale sprawdźmy w źródle, skąd wynika niższa wysokość opłaty egzekucyjnej:
Ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych
Opłaty egzekucyjne w sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych
Art. 27. 1. W sprawie o egzekucję świadczeń pieniężnych komornik ściąga od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 10% wartości wyegzekwowanego świadczenia.
Jeżeli dłużnik, w terminie miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, wpłaci do rąk komornika lub na jego rachunek bankowy całość lub część egzekwowanego świadczenia, komornik ściąga od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 3% wartości wyegzekwowanego w ten sposób świadczenia. Kwota wpłacona wierzycielowi przez dłużnika nie stanowi wyegzekwowanego świadczenia.
Art. 28. 1. Jeżeli dłużnik spełnił świadczenie w sposób i terminie, o których mowa w art. 27 ust.
2, opłata minimalna od tak zaspokojonego świadczenia wynosi 150 złotych.
Inne zasady dotyczące ustalania opłat egzekucyjnych obowiązywały do 1 stycznia 2019 roku – przed nowelizacją opłata za dobrowolną wpłatę do komornika wynosiła 15% wartości wyegzekwowanego świadczenia, a nie mogła być niższa niż 1/10 i nie wyższa niż 30-krtoność przeciętnego wynagrodzenia w danym okresie. Wydaje się być to bardzo skomplikowane. Jeśli dorzucimy do tego fakt, że w dniu 28 czerwca 2017 roku Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt P 63/14 ) wydał orzeczenie, w którym stwierdził, że przepisy ustalające taką wysokość opłat tracą moc, to można już zupełnie… stracić głowę. Okazuje się bowiem, że od dnia 7 lipca 2917 roku do dnia 1 stycznia 2019 roku komornik nie mógł pobierać jakichkolwiek opłat egzekucyjnych od dłużnika! Inna opłata obowiązywała również w przypadku prowadzenia egzekucji m. in. z wynagrodzenia czy tez z rachunku bankowego (8% wartości egzekwowanej należności, przy czym opłata nie mogła być niższa niż 1/20 i nie wyższa niż 10-krtoność przeciętnego wynagrodzenia w danym okresie.
Zajęty rachunek bankowy
Komornik sadowy ustali, czy jesteś posiadaczem rachunku bankowego, w oparciu o system Ognivo. Nie jest więc dobrym rozwiązaniem założenie nowego konta bankowego, który widnieje w systemie Ognivo, gdyż prędzej czy później, takie konto również będzie zajęte. Możesz oczywiście skorzystać z portfeli internetowych, takich jak Zen, albo Revolut. Takie konta, które de facto nie należą do Ciebie, nie zostaną zajęte przez komornika, a Ty będziesz mógł korzystać z nich jak z normalnego konta bankowego.
Bank, który realizuje zajęcie konta bankowego, przekaże zajęte kwoty nie wcześniej, niż w terminie 7 dni od otrzymania pisma informującego o zajęciu konta (jeśli jednak jesteś zobowiązany do spłaty alimentów, to bank zajęte kwoty przekaże do komornika niezwłocznie).
Kwota wolna od zajęcia na rachunku bankowym
Komornik sadowy nie może zając całości kwoty, która znajduje się na Twoim rachunku bankowym. Kwota wolna od zajęcia wynosi 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia brutto.
Nie wszystkie kwoty, które są księgowane na Twoim koncie, podlegają egzekucji komorniczej. I tak z zajęcia są zwolnione takie świadczenia, jak alimenty, świadczenia rodzinne (na przykład 500+), dodatki rodzinne, czy też świadczenia pochodzące z pomocy społecznej. Katalog tych świadczeń jest szerszy – jeśli napiszesz do nas, to sprawdzimy, czy Twoje świadczenia są zwolnione z egzekucji.
Komornik nie widzi, jaki jest charakter środków, które trafiają do Ciebie na konto. Musisz poinformować komornika, jak i bank, że na Twoje konto trafia na przykład 500+, czy tez minimalne wynagrodzenie za pracę (po potrąceniu), które także nie podlega dalszej egzekucji. Stosowny wniosek w tym zakresie powinien załatwić sprawę. Jeśli nie wiesz, jak napisać taki wniosek, to służymy pomocą.
Zajęcie wspólnego konta bankowego
Może okazać się, że za Twój dług zajęty konto, którego właścicielem jesteś Ty i Twój współmałżonek. W takim przypadku egzekucja nie powinna obejmować wszystkich kwot, które znajdują się na zajętym rachunku bankowym. Samodzielne ustalenie przez bank, jakie kwoty podlegają egzekucji ze wspólnego rachunku bankowego, może okazać się niewykonalne. Tym samym to na Tobie spoczywa obowiązek poinformowania banku, jak i oczywiście komornika sądowego, że egzekucja z rachunku może dotyczyć jedynie kwot, które wchodzą w skład Twojego majątku. Wniosek o zwolnienie innych, jak Twoje, środków znajdujących się na wspólnym rachunku bankowym możesz poprzeć stosownymi potwierdzeniami comiesięcznych wpływów danych kwot na wspólne konto, czy tez umowami, które zawierasz z podmiotami, które przekazują Ci wynagrodzenie.
Co w przypadku, gdy na wspólnym koncie bankowym znajdują się środki zgromadzone przez współmałżonka?
Jeśli na rachunku bankowym, które jest wspólne, znajdują się jedynie pieniądze współmałożonka, należy o tym poinformować komornika oraz bank. W przypadku, gdy wierzyciel nie wyrazi zgody na ograniczenie egzekucji z rachunku, to nie będzie to oznaczało, że pieniądze z tego konta znikną. Forma obrony przed takim zajęciem jest powództwo o zwolnienie zajętego rachunku od egzekucji w zakresie zgromadzonych przez małżonka środków. Złożenie takiego pozwu może okazać się trudne dla osób, które nie posiadają wiedzy prawniczej. I także w takim przypadku służymy pomocą. Kancelaria z którą współpracujemy może przygotować taki pozew – wraz z wnioskiem o zawieszenie egzekucji na czas rozstrzygnięcia sprawy.
A co z zajętym wynagrodzeniem?
Komornik może zająć oczywiście także Twoje wynagrodzenie za pracę. O tym, jak bronić się przed egzekucją wynagrodzenia za pracę przeczytasz w kolejnej części naszego poradnika. Tymczasem, jeśli masz jakiegokolwiek pytania, zostaw komentarz, lub skontaktuj się z nami.
[…] dzisiejszych czasach coraz więcej osób boryka się z problemem zajęcia komorniczego. Może on dotknąć każdego, kto ma zaległości finansowe i nie uregulował ich w terminie. Jednym […]
[…] Komornik sądowy może więc prowadzić egzekucję – w przypadku braku zgody współmałżonka na zaciągnięcie długu – z majątku osobistego dłużnika (czyli na przykład z nieruchomości, którą mąż dostał w spadku po babci), z wynagrodzenia za pracę (lub innych dochodów, na przykład z tytułu umowy zlecenie czy o dzieło). […]